Varkenshouder worstelt na 25 jaar nog met PRRS-virus

PRRS verzwakt het afweersysteem van het varken, waardoor andere ziekten een kans krijgen. Neem bijvoorbeeld de griepgolf die nu door veel varkenstallen trekt. Primair is PRRS de boosdoener. Het virus maakt de weg vrij voor andere infecties zoals streptokokken, mycoplasma, circo en App.

Bij een PRRS-uitbraak schat Ton Duinhof van de GD de schade bij vleesvarkens op 5 tot 9 euro per aanwezig vleesvarken en op 126 euro per zeug. Uit een onderzoek van 2014 blijkt dat 70 procent van de zeugen en biggen in Europa positief test op PRRS. In Nederland test 80 procent van de vleesvarkens aan het eind van de mestperiode positief op PRRS.

In eerste instantie was het idee dat PRRS te tackelen was door zeugen te enten. Daarna leek het enten van biggen de oplossing. De resultaten vielen echter vaak flink tegen omdat er niet genoeg oog was voor andere facetten in de bedrijfsvoering zoals voeding, stalklimaat, bedrijfsmanagement en interne en externe biosecurity in het bijzonder.

De Oosthof Dierenartsen maakte in 2015 van PRRS een speerpunt en introduceerde de aanpak Area Regional Control (ARC) die in Amerika al jaren succesvol is. Bij De Oosthof heet die aanpak Noaberbig. Inmiddels zijn er drie Noaberbig ARC's. Binnen zo'n regio werken varkenshouders en dierenarts nauw met elkaar samen. De aanpak lijkt ook in Nederland hout te snijden; de deelnemende bedrijven melden minder infecties.

De deelnemers aan een ARC zeggen meer grip te krijgen op de ziekte, maar experts geven aan dat PRRS uitbannen in het varkensdichte Nederland een illusie is. Om PRRS maximaal beheersbaar te houden pleit dierenarts Arjan Schuttert van De Oosthof daarom voor een ingrijpend andere aanpak waarbij vleesvarkenhouders hun bedrijfsvoering aanpassen aan die van de vermeerderaar en niet omgekeerd, zoals nu gebeurt. Bij de voorgestelde aanpak geldt elke worp als een batch: een groep biggen die hun leven lang bij elkaar blijven, ook tijdens het transport.

In zo'n systeem kan het virus moeilijker overleven. Uit onderzoek blijkt dat PRRS op een bedrijf met minder dan tweehonderd zeugen vanzelf uitdooft. Op bedrijven met meer dan 1.000 zeugen lukt dat alleen als ze worden gevaccineerd en interne en externe bedrijfshygiëne goed in orde zijn. En zelfs dan lukt het maar 60 procent van de bedrijven om van het virus af te komen.

Het PRRS-virus overleeft doordat op bedrijven constant onbeschermde dieren aanwezig zijn die ook nog eens worden gemengd. Wordt overdracht tegengegaan, dan is PRRS bestrijden effectief.