Foute kleur geeft onnodig voedselverlies

Deze cosmetische eisen zorgen in Vlaanderen voor een voedselverlies van bijna 120.000 ton. Dat komt naar voren uit een onderzoek van de Universiteit Gent in opdracht van het Departement Landbouw en Visserij, dat de problematiek voor het eerst cijfermatig in kaart brengt. De inzichten kunnen helpen bij het reduceren van voedselverlies in Vlaanderen.

Uit het onderzoek blijkt dat meer dan twee derde van de landbouwers een deel van de afzet niet kan verkopen in het beoogde afzetkanaal omdat niet aan de cosmetische kwaliteitseisen wordt voldaan. Als belangrijkste oorzaak van cosmetische defecten gelden de onvoorspelbare klimaatomstandigheden.

Uitval

Het probleem van afzetverlies doet zich bij groente vooral voor blij bloemkool, courgette, knolselderij en wortelen. De gemiddelde uitval is bij deze gewassen groter dan 10 procent, en 25 procent is niet ongebruikelijk. Bij fruit lijkt het probleem het grootst bij appels met een uitval van gemiddeld bijna 20 procent en in een vijfde van de gevallen meer dan 40 procent. Bij peren is de uitval gemiddeld 11,7 procent.

Meer dan de helft van de misvormde groenten en fruit, bijna 120.000 ton, verdwijnt uit de humane voedselketen. Voorzitter Jan Roefs van LTO Vollegrondsgroente denkt dat het financiële verlies voor telers nog groter is. 'Naast verlies in kilo's is er sprake van verlies in prijs als het product niet aan de hoogste kwaliteitseisen voldoet.'

Bestemming

Als voorbeeld noemt Roefs de aardappel. 'Bij de aardappel zijn meerdere bestemmingen mogelijk, zoals vers, frites of aardappelzetmeel. Bij niet kunnen voldoen aan de cosmetische eisen is er vaak een ander afzetkanaal mogelijk. Dit geeft geen voedselverlies, maar wel financieel verlies bij de teler.'

Uit het onderzoek blijkt dat bij aardbeien het verlies beperkt blijft tot gemiddeld 6,5 procent. Volgens de vakgroepvoorzitter kan dat deels te maken hebben met het feit dat er bij aardbeien meerdere kwaliteitsklassen zijn. 'Bij bijvoorbeeld appels is dat niet mogelijk. Voor de supermarkt is het groente- en fruitschap van groot belang voor de uitstraling van de winkel. Twee kwaliteiten appels zie ik daarom niet snel gebeuren.'

Handel bepaalt

Opgelegde cosmetische eisen leiden tot onnodig voedselverlies. 'De handel bepaalt in belangrijk mate hoe met dit soort aspecten wordt omgegaan. Bij grote tekorten wordt een product sneller als geschikt geaccepteerd', zegt Roefs.