Praten om staande te blijven in alle hectiek

Nu is het fipronil dat tornt aan het bestaan van mensen. De gevolgen van de vervuiling grijpen diep in in de bedrijfsvoering en het voortbestaan van de onderneming, maar vooral in het persoonlijk leven van de pluimveehouder, zijn partner en gezinsleden.

Dat geeft stress. Veel stress en het gevoel dat hun daarbij onrecht wordt aangedaan, versterkt die emotie. Het lastige met een boerenbedrijf is de verwevenheid van zakelijk en privé. 'Voor' en 'achter' lopen voortdurend door elkaar, geven Greijmans en Meester en aan.

Sociaal werker

Greijmans is sociaal werker bij de ZLTO en zit jaarlijks bij ruim honderd ondernemers en hun gezinsleden aan tafel die om welke reden dan ook de druk van dat moment niet meer aankunnen. Meester is voorzitter van stichting Zorg om Boer en Tuinder (ZOB) die door LTO Noord is gevraagd om in de fipronilaffaire sociale hulp te bieden.

'Het lastige met een boerenbedrijf is ook dat 'achter', waar het geld verdiend moet worden, vaak voor gaat', zegt Greijmans. De verwevenheid van zakelijk en privé maakt afstand nemen moeilijk en het vluchten in werk daarentegen gemakkelijk. 'En dan is het vaak de vrouw des huizes die belt wanneer het knelt', constateert hij.

Niet belasten

'Aan de keukentafel praten partners wel over een kwestie zoals nu over fipronil, maar hun echte zorg delen ze vaak niet met elkaar en hun gezinsleden omdat ze elkaar niet nog meer willen belasten', is de ervaring van Meester.

Hoe een crisissituatie wordt ervaren, is voor niemand gelijk. De behoeftes van een mens verschillen: de een is introvert, de ander juist extravert. De een heeft zelf een prima vangnet, de ander niet.

Isolement

'Maar het risico dat iemand sociaal in een isolement terechtkomt, is levensgroot aanwezig. Waar het om gaat, is dat je je staande houdt in de rollercoaster waarin je op dat moment zit', zeggen Greijmans en Meester. Het maakt in eerste instantie niet uit met wie, maar praten noemen zij cruciaal.

Het is de sleutel om niet opgesloten te raken in de eigen gevoelens. Door die eigen gevoelens bespreekbaar te maken, kun je stoom afblazen. En door reflectie kan een ander jou anders naar de situatie laten kijken. Je helpen met je verdriet, geven Greijmans en Meester aan.

Kwetsbaarheid

In zo'n situatie je kwetsbaarheid tonen, noemen Meester en Greijmans ook geen teken van zwakte, maar juist van kracht. 'Je onderkent dat je het niet alleen kunt. Sommige mensen denken - onterecht - dat ze de controle kwijtraken, wanneer ze praten. Het omgekeerde is eerder het geval. Je dealt met de werkelijkheid. Het helpt om daarop grip te houden', zegt Meester.

'Wanneer je vlucht in je werk, sta je niet meer in het reële leven', vult Greijmans aan. 'Je angsten en zorgen uitspreken, juist ook richting partner en kinderen, kan zorgen voor nieuwe openheid én de mogelijkheid om samen te zoeken naar een oplossing.'

Want de ervaring van zowel Greijmans als Meester is dat het op een bedrijf en binnen een gezin dan wel familie vaak pas echt misgaat, wanneer iets niet bespreekbaar is.

• Meer informatie op www.zorgomboerentuinder.nl en www.zlto.nl/sociaal werk