Meer aandacht voor economisch belang bijen

Wel of geen bestuiving kan volgens Van 't Westeinde zo'n 25 eurocent per kilo peren schelen. En niet onbelangrijk: al met relatief eenvoudige en goedkope maatregelen kan de overlevingskans van bestuivers worden vergroot.

Ruim veertig partijen, waaronder het ministerie van LNV, LTO Nederland en Natuurmonumenten, natuurorganisaties, boerencoöperaties, gewasbeschermingsmiddelenfabrikanten en kennisinstellingen, ondertekenden deze week de Nationale Bijenstrategie, het reddingsplan voor bijen. Meer dan zeventig initiatieven moeten de overlevingskansen van bestuivers als wilde bijen vergroten.

Nestkasten

De dertig nestkasten liggen nog in een container, maar binnen een maand plaatst Van 't Westeinde op 8 hectare van zijn totaalareaal van 24 hectare bijenhotels. De fruitteler uit Nisse is aanjager van een van de telersprojecten uit de bijenstrategie 'Meer natuur voor pittig fruit'.

'Met de Nationale Bijenstrategie komt er meer besef dat de bij ook een economisch belang heeft', stelt de Zeeuwse teler. 'De consument wil nog altijd een mooie peer en geen kromme peer. Bij een kromme peer is er vaak geen bestuiving geweest en daardoor is de vruchtzetting ook niet goed geweest. We kunnen meerwaarde halen, een hogere prijs krijgen, doordat de maten beter zijn.'

Resultaat

De nestkasten kosten in totaal zo'n 500 euro en de honderd telers zien al resultaat, stelt de fruitteler. 'Meer natuur voor pittig fruit' bewijst volgens Van 't Westeinde dat je met minimale investeringen en op een laagdrempelige manier heel wat kunt doen om de overlevingskansen van bijen te vergroten.

Dat vindt ook voorzitter Jaap van Wenum van LTO-vakgroep Akkerbouw. Hij is betrokken bij het nieuwe project van LTO Nederland, 'Place to Bee'. De ambitie is om minimaal vijfhonderd boerenerven bijvriendelijk te maken. Een ingreep die volgens de LTO-bestuurder weinig kost, geen productieareaal vergt en een mooie binnenkomer op het erf is.

Erfbeplanting

'Er valt winst te halen bij het finetunen van erfbeplanting. Bijen hebben niets aan coniferen in de tuin, maar wel aan bloeibogen die van het voorjaar tot het najaar bloeien. Het kost boeren geen snede gras minder, maar ze hebben er wel veel plezier van. Mooie beplanting is ook een visitekaartje van het bedrijf', stelt Van Wenum.

Doel van de Nationale Bijenstrategie is om de populaties wilde bijen en andere bestuivers in 2030 te stabiliseren of te verhogen. In Nederland zijn 360 soorten bijen, meer dan de helft staat op de Rode Lijst en wordt met hun voortbestaan bedreigd, geven de partijen aan.

Wilde bijen

De laatste jaren is er vooral aandacht geweest voor honingbijen, die door mensen worden gehouden. Maar, stellen de partijen, het gaat ook niet goed met wilde bijen en andere bestuivers. Dit terwijl bestuiving nodig is voor zo'n 80 procent van onze voedselgewassen.

Om de populaties te stabiliseren en gezonder te maken, zijn met name nestelgelegenheid en voldoende voedselaanbod voor de bijen noodzakelijk, een 'Bed & Breakfast for Bees'.

Wisselwerking

Volgens de partijen moet er daarom een betere wisselwerking tussen landbouw en natuur tot stand komen om samen een goede leefomgeving voor bijen te creëren in de hele agrarische omgeving, zoals akkers, erven, aangrenzende natuurgebieden en publieke ruimte.

Een ander aspect is bevordering van de biodiversiteit. Organisaties gaan voor een bijvriendelijk Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB). Ten slotte willen de partijen imkers helpen om de gezondheid van honingbijen te verbeteren.

Neonicotinoïden

De Nederlandse Bijenstichting ondertekende de strategie niet. Volgens de stichting gaat het om 'boterzacht beleid' en moet er meer aandacht komen voor een Europees verbod op neonicotinoïden.

Van Wenum stelt dat er 'keihard' aan wordt gewerkt om de emissie te reduceren en dat de zoektocht naar vriendelijker alternatieven doorgaat. 'Dit staat los van de bijenstrategie. Voedsel is veel belangrijker om de bijensterfte terug te dringen.'