Eindelijk ruimte in zicht voor solitair glas in Noord-Brabant

De regeling sluit aan bij de regels voor kassen in de Brabantse Omgevingsverordening die op 1 januari 2024 in werking zijn getreden. Ondernemers kunnen dus aan de slag met de voorbereiding op uitbreiding of verplaatsing van hun kassen. Ook ondernemers die een kas willen slopen, kunnen deze inbrengen voor de glas-voor-glasregeling.

Solitaire glastuinbouwbedrijven mogen vanaf nu uitbreiden boven de 3 hectare glas, wat tot enkele weken geleden het maximum was. In ruil voor de groei moeten ze elders in Brabant glas saneren.

Uitbreiden

Ondernemers met teeltondersteunende kassen kunnen met de glas-voor-glasregeling uitbreiden tot maximaal 1,5 hectare glas, in teeltgebied Zundert tot 3 hectare. Voor uitbreidingen boven de 5.000 vierkante meter moet een ondernemer hetzelfde aantal meters glas elders saneren. Voor bedrijven in een gebied met groenblauwe waarden wordt bij uitbreiding van glas het aantal te salderen vierkante meters bepaald op basis van maatwerk.

'Deze regeling geeft ondernemers eindelijk meer duidelijkheid', zegt Mari van den Heuvel, regiovoorzitter Brabant/Zeeland bij Glastuinbouw Nederland. 'Voor bedrijven die op een solitaire locatie zitten en willen groeien, is dit een uitgelezen mogelijkheid voor meer bedrijfszekerheid. Dus meer rentabiliteit en kansen om te investeren en verduurzamen. Als groter bedrijf heb je nou eenmaal meer financiële mogelijkheden daarvoor.'

Toch waakt Van den Heuvel voor al te veel enthousiasme. 'Je kunt als ondernemer van alles willen, maar op het gemeentehuis moeten ze wel hun medewerking verlenen aan jouw plannen. Gemeenten zijn hierin allesbepalend.'

Addertje onder het gras

Daarnaast zit er volgens de regiovoorzitter nog een addertje onder het gras: 'We hebben nog niet goed in beeld wat er aan glas te saneren is. En of dat uiteindelijk genoeg is voor de plannen waarmee de ondernemers komen.'

Glastuinbouw Nederland en ZLTO hebben jarenlang gelobbyd voor meer ontwikkelingsruimte voor de solitaire glastuinbouwbedrijven en telers met ondersteunend glas. Ook stelden ze samen een visie op over dit hete hangijzer. 'We kregen regelmatig signalen van leden dat ze vastzaten. Het vorige beleid was dan ook al bijna twintig jaar van kracht', geeft Van den Heuvel aan.

'Gelukkig heeft onze inzet uiteindelijk geleid tot gewijzigd beleid. De provincie streeft nog steeds naar zoveel mogelijk concentratie van glas, maar ziet ook dat dit niet voor alle ondernemers haalbaar is. En dat de ondernemers op solitaire locaties ook moeten ontwikkelen om met de tijd mee te kunnen', benadrukt de regiovoorzitter.

Voorsorteren

Een van die ondernemers is een West-Brabantse tomatenkweker. Hij sorteerde in het najaar van 2022 al voor op de nieuwe regeling, door in dezelfde gemeente een solitair bedrijf aan te kopen. Op die manier kan hij op zijn eigen bedrijfslocatie toch uitbreiden.

'Ik ben heel blij dat dit geregeld is', zegt de tomatenkweker. 'Als relatief kleine Brabantse tuinder kom je er in concentratiegebieden als Dinteloord simpelweg niet tussen. Daarnaast kan deze regeling voor gemeenten ook positief uitpakken omdat er wellicht kleine, oudere glasopstanden verdwijnen. Dus het kan een win-winsituatie zijn.'

Nu de regeling er eindelijk is, gaat de West-Brabantse tuinder samen met Arvalis zijn plan uitwerken. 'Dit jaar wil ik het indienen, maar ik heb geen haast. De provincie gaat de gemeenten in West-Brabant nog informeren en die moeten het op hun beurt nog op zich in laten werken. Daarna kom ik wel een keer langs.'

Goede hoop

De ondernemer beseft dat hij afhankelijk is van de gemeente. 'Die beslist hoe ze hiermee omgaat, maar ik heb goede hoop. Want ik kan op deze manier nog duurzamer telen en ik los voor de gemeente ook een probleem op door elders glas op te ruimen. Dit is een mooie kans voor tuinders zoals ik, die kans moet je pakken. Ik verwacht dat er best wat te saneren glas vrijkomt, zeker gezien de op handen zijnde regelgeving voor energie.'

Wat dat betreft heeft de tuinder in kwestie zijn zaakjes al goed voor elkaar met een biomassaketel. Toen duidelijk werd wat de Nederlandse tuinders moesten doen om bij te dragen aan de klimaatdoelen van 2030, kwam hij in actie. 'Omdat ik als het ware op een eilandje zit, moest ik zelf iets verzinnen. De politiek roept van alles, maar je bent zelf aan zet om daarop te anticiperen. Je moet bedreigingen omzetten in kansen. Met mijn biomassaketen kan ik nu al fossielvrij telen.'

Kansen creëren is volgens Van den Heuvel precies wat ZLTO en Glastuinbouw Nederland voor ogen hadden met de nieuwe regeling. 'Er is nu weer doorontwikkeling mogelijk die er twintig jaar niet is geweest. Onze visie en inzet hebben hun werk gedaan. Het is nu aan de ondernemers en ZLTO-afdelingen om met gemeenten in gesprek te gaan', besluit hij.

Voorwaarden inbreng gesloopte kassen

Voor de inbreng van gesloopt kasoppervlak voor een voorlopig glas-voor-glasbewijs hanteert Gedeputeerde Staten deze uitgangspunten:
• Het volledige kasoppervlak is gesloopt.
• Het is na 1 januari 2023 gesloopt.
• Gesloopt kasoppervlak kan tot maximaal vijf jaar na de sloopdatum worden ingebracht.
• De oppervlakten van een glastuinbouwbedrijf en van een teeltondersteunende kas zijn onderling uitwisselbaar.
• Gesloopt kasoppervlak komt niet van een locatie binnen een glastuinbouwconcentratiegebied.
• De sloop van de eerste 5.000 vierkante meter kasoppervlak van een teeltondersteunende kas kan alleen worden ingebracht voor een glas-voor-glasbewijs als de agrarische functie volledig is beëindigd.

Bekijk hieronder een webinar van ZLTO en Glastuinbouw Nederland over de regeling.